Camellia species

Inleiding

Zeker 15 jaar geleden kocht ik mijn eerste kleinbloemige Camellia bij een toenmalige kwekerij die Camellia’s importeerde. Het was een heerlijk geurende Camellia sasanqua maar kostte daar ook wel goud (Camellia species waren destijds heel erg moeilijk te verkrijgen) en het advies was ook niet denderend want dit plantje was winterhard. De plant werd in de tuin gezet en de eerste winter was koud, veel koude noordoosten wind en na de winter zat er geen enkel blaadje meer aan. De plant werd uit de grond gehaald en in een pot gezet. De plant begon weer uit te lopen en heb hem de eerste jaren in de kas overwinterd. De plant heb ik na een paar jaar weer in de tuin gezet en is inmiddels zo´n 3 meter hoog. Het advies had moeten zijn dat je een Camellia van min. 5 jaar pas in de tuin kunt zetten.
Wanneer je met Camellia soorten begint, moet je je wel realiseren dat deze moeilijker te houden zijn dan cultivars/hybriden. Ze zijn moeilijker in bloei te krijgen en vermeerderen is vaak erg moeilijk. Maar dat is juist de uitdaging.

Species

Hieronder zijn verscheidene soorten beschreven. Klik op de foto’s voor een grotere afbeelding.

Camellia fraterna

Deze soort is juist aantrekkelijk vanwege zijn fraaie kleine bladeren. Wanneer de bladeren jong zijn dan is de kleur bronsgroen. Deze soort heeft geurende witte bloemen. De bloeitijd is al vrij lang bij een kleine plant. De grootte van de bloemen is 3-4 cm. Deze soort groeit maar langzaam. De plant kan in het wild een boom of struik van 2-6 meter worden. Het is wel een beetje iel uitziende plant maar toch maakt de totale combinatie hem een aantrekkelijke plant. De plant is niet winterhard en moet in de winter in de kas overwinteren. Deze soort komt uit Taiwan en Japan.

Camellia transarisanensis

Camellia transarisanensis heeft veel overeenkomst met C. lutchuensis en komt uit China. Deze soort heeft ook kleine blaadjes en de knoppen zijn rozig van kleur. De plant is een zeer rijke bloeier en ruikt ook nog sterk. De witte bloemen zijn 2,5-3 cm groot. Qua bloei en geur is dit een prachtige soort. De hoogte van deze struik of boompje is ca. 3 meter. Ook deze soort is niet winterhard.

Camellia salicifolia

De vrij grote jonge bladeren zijn bronsgroen van kleur en harig wat de plant iets bijzonders geeft. De stengels zijn afhangend. De kleine witte bloemen zijn ca. 2-3 cm groot en geuren zwak. Deze soort komt uit China, Hong Kong en Taiwan en kan in het wild uitgroeien tot een kleine boom van ca. 6 meter hoog. De soort is niet winterhard. Vanwege de bladeren is deze soort het hele jaar door een zeer aantrekkelijke soort.

Camellia saluenensis

C. saluenensis heeft rechtopstaande klokvormige witte bloemen met zeer fraaie gele meeldraden. Dit maakt deze bloem erg aantrekkelijk. De bloem is ca. 8 cm groot. Deze soort kan erg goed tegen een beetje drogere grond en is winterhard tot ca. -10 graden maar een koude vrieswind is funest voor de bladeren. Deze soort komt uit China en kan daar uitgroeien tot ca. 6 meter.

Camellia euryoides

Deze uit China afkomstige Camellia is een liefhebber van een drogere grond en doet het slecht bij te natte potgrond. De plant geeft kleine witte bloemen van ca. 2-3 cm en geuren zwak. De harige jonge takken hangen een beetje. De plant kan uitgroeien tot een kleine boom of struik van ca. 6 meter.

Camellia longicarpa

De bloem van deze soort is fraai opgebouwd want op de platte bloembladeren staan de meeldraden die aan de punt geel zijn. De bladeren zijn langwerpig en donkergroen van kleur. De stengels zijn vrij slap en geeft de plant meer een hangend aanzicht. Zelfs jonge planten bloeien al goed. De bloemen zijn ca. 3-4 cm en geuren ook nog. Deze aantrekkelijk soort komt uit China en wordt daar in het wild ca. 3 meter hoog. De soort is niet winterhard.

Camellia oleifera

Dit is de meest winterharde soort die zeker bestand is tot -20 graden. De plant komt voor in China en Vietnam en wordt daar gehouden voor de productie van olie. Deze kleine struik of boom heeft vrij grote bladeren en wordt ca. 7 meter hoog. De witte geurende bloemen van ca. 8 cm hebben eveneens fraaie gele meeldraden en matig geurend. Deze soort kan zeer goed in onze tuinen gebruikt worden omdat hij niet te hard groeit en wintergroen blijft. Helaas wordt deze soort maar zeer weinig in Nederland aangeboden.

Camellia yuhsienensis

Voor mij een Camellia met de nodige problemen ondanks dat hij wel goed bloeit. De bladeren krullen om en hangen naar beneden. Na het vernieuwen van de potgrond begon de plant opeens beter te groeien en zat daarna vol met knoppen. De bloem heeft een open vorm en tussen de bloembladeren zit ruimte. De witte bloemen hebben een heerlijke geur en worden ca. 8 cm groot. Deze soort komt uit China en wordt eveneens voor de olie gehouden. Hij wordt in het wild ca. 3 meter hoog.

Camellia grysii

Deze Camellia is matig winterhard en kan vorst van -2 graad verdragen. De bloem heeft een open vorm en tussen de bloembladeren zit ruimte. De witte bloemen hebben een heerlijke geur en worden ca. 6 cm groot. De bloemen wijzen naar boven en daarom is het een aantrekkelijke Camellia. De plant bloeit in de winter tot het voorjaar. Deze soort komt uit de provincie Fujian in China. Hij wordt in het wild ca. 3 meter hoog.

Camellia sinensis

Dit is de bekende theeplant en komt in Azië in veel landen massaal voor vanwege het oogsten van de bladeren. Tegen de bergen groeien de theeplantages. De bloemen van deze soort zijn klein en wit maar zijn massaal. De grootte van de bloem is ca. 3 cm maar heeft wel heel veel gele meeldraden. De plant bloeit bij mij bijna het gehele jaar maar in de wintertijd zijn er wel de meeste bloemen. De plant zet heel gemakkelijk zaad en de zaden komen erg goed uit en de jonge planten groeien goed. De plant wordt ca. 6 meter hoog.

Camellia granthamiana

Deze fraaie, aparte maar moeilijke soort heeft donkere blauwgroene bladeren en de knoppen doen denken aan grijze cocons. Uit deze knoppen komen grote witte bloemen van ca. 12 cm. Deze bloemen hebben eveneens veel gele meeldraden. Het probleem bij deze soort is dat ineens stengels dood gaan maar de plant blijft wel doorgroeien. Eveneens is bekend dat planten ineens stoppen met groeien en dan doodgaan. De soort komt voor in Hong Kong en is absoluut niet winterhard. In het wild wordt de plant ca. 8 meter hoog. Het beste is om regelmatig stekken te maken omdat dit een niet al te lang levende soort is.

Camellia amplexicaulis

Deze Camellia heeft zeer grote bladeren van ca. 20 cm en dit is groot ten opzichte van andere soorten. De bladeren zijn bij het uitkomen ook nog bruin van kleur en worden later groen. De bloemen zijn rood van kleur en hebben een speciale vorm. De bloeitijd is vooral in de zomertijd. De grootte van de bloemen is ca. 6 cm en zouden het hele jaar door aan de plant moeten verschijnen maar dit is waarschijnlijk alleen in de warmere landen. Hij komt voor in het wild in China en Vietnam. Deze soort is zeer matig winterhard. Het vermeerderen van deze soort is alleen succesvol wanneer de stekken op het juiste tijdstip worden genomen. De stengels blijven een lange tijd zacht en verhouten dan in een korte tijd. Juist in deze tijd moeten de stekken worden genomen en dan zijn de resultaten goed. De plant geeft de voorkeur aan een plaats in de schaduw. Vanwege zijn fraaie grote bladeren en mooie bloemen is dit een zeer aantrekkelijke soort. De struik wordt ca. 3 meter.

Camellia nitidissima

Dit is de meest bekende echte gele soort en niet wat nu als gele cultivar in de handel wordt aangeboden. De bladeren zijn eveneens groot en de jonge smalle bladeren zijn fraai bruin. Tijdens mijn lezing in België in het Bokrijk gaf ik aan dat ik altijd problemen met mijn bladeren heb. De bladeren gaan omkrullen maar de plant blijft wel gezond. Marc de Coninck gaf aan dat hij de gele Camellia´s in het wild in Vietnam heeft gezien en deze stonden altijd in sterke schaduw en in de winter was het daar zelfs koud. Ik zette de gele soorten juist in de kas op een zonnige plaats wat dus verkeerd was. De planten staan nu in de schaduw en wel op de koudste plaats in de kas. Vorig jaar had ik de eerste knop, helaas heb hem juist voor het uitkomen eraf gestoten en heb nu slechts een foto van de knop. De bloemen zijn ca. 5 cm groot en hebben 12 gele bloembladeren. Stekken gaat erg moeilijk. De plant wordt in het wild 5 meter hoog.

Camellia impressinervis

Deze soort heeft eveneens zeer fraaie grote bladeren maar het zijn vooral de jonge bruine bladeren die de plant een fraai aanzicht geven. Later heeft de plant sterk geribbelde bladeren. Deze soort heb ik al jaren maar heb er nog nooit een bloem in gehad maar dit jaar zitten er de eerste knoppen in. Nu maar hopen dat de knoppen uitkomen. De soort komt in China voor op heuvels met kalksteen, dus geen zure grond en daar dienen we ook aan te denken bij de keuze van de potgrond. Deze subtropische soort moet vorstvrij overwinteren. De gele bloemen worden ca. 5 cm groot. Ook bij deze plant had ik dezelfde problemen als de C. nitidissima. Het stekken van deze soort is erg lastig. De plant wordt in het wild 4 meter hoog.

Camellia pingguoensis

Met deze soort heb ik erg veel problemen. De plant groeit nauwelijks en heeft constant gele bladeren. Al verschillende grondsoorten, mest, sporenelementen en magnesium geprobeerd maar niets helpt tot nu toe. Alhoewel de plant er niet florissant uitziet heeft hij vorig jaar voor de eerste keer gebloeid en er zitten nu weer de nodige knoppen in. De bloem, 3 cm, is zwakgeel en heeft zeer tere bloemblaadjes wat deze bloemen een fraai uiterlijk geeft. Stekken heeft geen enkel resultaat gegeven. De soort wordt in China gevonden en heeft ook wel de naam C. terminalis. Is absoluut niet winterhard. De plant wordt in het wild 1-3 meter hoog.

Camellia pitardii

Deze plant heb ik uit China als 2 jarige zaailing gekregen. Na 3-4 jaar had ik de eerste bloemen en dit zijn fraaie bloemen. De bloemen staan als kelken omhoog en kunnen wit of roze zijn. De grootte van de bloem is ca 6 cm. Het is een zeer fraaie plant als hij bloeit en ook nog goed winterhard. Als tuinplant zou hij in de Benelux het erg goed doen. Stekken gaat erg gemakkelijk. De plant wordt in China gevonden en wordt daar ca. 7 meter als boom of struik.

Camellia rosaeflora

Deze Camellia is evenals C. pitardii behoorlijk winterhard. Deze struik is qua plant en bloemen minder fraai dan de C. pitardii maar bloeit wel heel rijk met rozerode bloemen van ca. 4 cm. Over de herkomst in het wild zijn de nodige vragen en of het wel een wilde soort is. Deze soort zou goed winterhard zijn. De plant wordt ca. 2 meter hoog.

Camellia semiserrata

Deze Camellia met dieprode bloemen komt voor in China. De soort heeft bloemen van ca. 8 cm. De plant wordt ca. 10 meter hoog. De plant is niet erg winterhard en moet in de kas overwinteren. De plant bloeit niet erg overdadig en de bloemen zijn komen ook niet erg duidelijk bij de plant naar buiten.

Camellia changii syn. azalea

Voordat deze plant voor de eerste keer buiten China kwam had hij al een zeer grote interesse bij vele Camellia liefhebbers. De plant is pas in 1986 beschreven en nog redelijk nieuw in de Camellia wereld. Er is nauwelijks aan planten te komen en ik heb hem verkregen door te ruilen met andere zeer zeldzame planten. De opgestuurde plant was een ent en de lengte van de afgeknipte stengel was slechts ca. 10 cm maar had nog wel 2 blaadjes. Na de winter begon de plant te groeien en had het eerste jaar geen bloemen. In het tweede jaar waren er meerdere bloemen en het zijn spectaculaire bloemen. Het volgende jaar waren er de nodige bloemen en heb ik de bloemen handmatig bestoven en hiervan enkele zaden verkregen. De zaden zijn in ca. 5 maanden rijp en het ontkiemen gebeurt binnen 3 maanden.In half mei gaan de knoppen open en de bloemen blijven komen tot eind december omdat het daarna te koud wordt in de kas. De bloemen worden bij mij 14-16 cm groot en zijn fraai rood van kleur.
De bladeren zijn ook afwijkend t.o.v. andere Camellia´s want ze zijn smal en lang en hebben een blauwgroene kleur.
Afgelopen jaar(2010) had ik in mei zeker in elke stengel 15-20 knoppen totdat opeens enkele takken zwart werden en afstierven. Waarschijnlijk is het geven van teveel mest de oorzaak maar zeker is het niet. Gelukkig heb ik nog jonge stekken staan.
Het enten op verschillende onderstammen is mij tot op heden nog niet gelukt.
Stekken gaat redelijk eenvoudig hoewel ik van andere buitenlandse liefhebbers het tegendeel heb gehoord en aangaven dat ze geen enkele bewortelde stek hebben verkregen en ook geen zaden. Het nadeel bij mij was dat de stengels afstierven nadat ik stekken had genomen en de oorzaak is nog niet bekend.
Deze soort kan tot ca. -5 graden vorst verdragen in de winter en wordt ca. 3 meter hoog. Hopelijk wordt deze zeer aantrekkelijke plant in de toekomst volop vermeerderd.

Camellia japonica var. hozanensis

Deze ondersoort van de C. japonica heeft vrij kleine rode kelkbloemen van ca. 6 cm. De plant bloeit nog niet zo overvloedig zoals veel japonica cultivars. Deze soort zou ook niet zo winterhard te zijn als vele japonica cultivars daarom blijft mijn vrij jonge plant voorlopig nog in de kas gedurende de winter. In het wild wordt de plant ca. 10 meter hoog.

Camellia cuspidate

Deze soort heeft zachte en dunne bloembladeren die aan de buitenkant een beetje rozig zijn. De grootte van de bloemen is ca. 5 cm en zijn wit of rozigwit. De knoppen zijn eveneens een beetje rozig. De plant heeft afhangende stengels en veel bloemen. De plant die ik heb komt als zaailing uit China en het heeft een aantal jaren geduurd voordat er bloemen inkwamen. Het is een zeer gemakkelijke Camellia die behoorlijk winterhard is. De plant wordt ca. 4 meter hoog.

Verzorging

Doordat veel soorten niet voldoende winterhard zijn, moeten ze in potten worden gehouden. De samenstelling van de potgrond, bemesting, sporenelementen en watergeven zijn belangrijke punten bij planten in een pot. Voor de meeste soorten gebruik ik professionele zure potgrond. Deze grond vernieuw ik om de twee jaar en eventueel pas ik wortelsnoei toe. Deze handeling voer ik meestal in januari/februari toe. Het mesten van de Camellia doe ik niet al teveel omdat dit de groei teveel bevordert waardoor er minder bloemen komen. Na de bloei geef ik om de 14 dagen Peters mest 10:30:20(N:P:K) gedurende 2 maanden, waarna 1 x per maand 20:20:20. Vanaf april geef ik eveneens 1x per maand ijzerchelaat. In bovenstaande beschrijvingen heb ik al aangegeven dat sommige planten een andere grondsoort nodig hebben.
De meeste Camellia´s mogen in de pot niet uitdrogen en moeten aan de vochtige kant worden gehouden.
Alle Camellia´s kunnen probleemloos worden gesnoeid na de bloei dit in tegenstelling tot sommige “tuinspecialisten” in Nederland die beweren dat dit niet kan.
Regelmatig moeten de planten op schildluis worden gecontroleerd. Indien aanwezig, dan behandelen met Admire waaraan een druppel Dreft o.i.d. is toegevoegd.
Indien we een jonge Camellia in de tuin planten dan moet hij minimaal 5 jaar zijn.
Het houden en verzorgen van species is wel moeilijker dan de meeste cultivars. De meeste Camellia species zijn niet gemakkelijk te vermeerderen. Veel worden geënt, vooral in China en Japan. Stekken kan bij verschillende soorten worden toegepast. Indien er zaad wordt gevormd dan geeft dit bij zaaien vaak goede resultaten.